Trước tiên, để biết cách phân loại tổn thất, chúng ta cần hiểu được tổn thất là gì. Tổn thất là những hư hại, những mất mát của đối tượng bảo hiểm do những rủi ro bảo hiểm gây ra.
Bảo hiểm hàng hài là gì? Bảo hiểm hàng hải là những nghiệp vụ liên quan đến các hoạt động của con người, tàu, hàng hóa được vận chuyển qua đường biển, hoặc là những nghiệp vụ bảo hiểm có liên quan đến hành trình chuyển chở hàng hóa trên biển.
- Học Xuất Nhập Khẩu Ở Đâu Tốt Nhất
- Cách Tìm Khách Hàng Nước Ngoài Cho Cty Xuất Nhập Khẩu
1. Các Loại Tổn Thất Bảo Hiểm Hàng Hải
Có 2 loại tổn thất được các nhà bảo hiểm phân chia : tổn thất toàn bộ và tổn thất bộ phận. Nghe các tên thôi thì các bạn cũng đã hiểu sơ qua về 2 loại tổn thất này rồi đúng không ạ? Sau đây, chúng ta sẽ đi tìm hiểu kỹ hơn về 2 loại tổn thất này.
1.1 Tổn thất bộ phận ( Partial loss) :
Là những tổn thất mà chỉ mất mát hay hư hạu ở một bộ phận của đối tượng bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm mà thôi. Trong tổn thất bộ phận cũng được chia ra làm 2 tổn thất nhỏ : tổn thất riêng và tổn thất chung.
Tổn thất riêng ( Particular Average) : Có thể là do thiên tai hoặc do tại nạn không lường trước gây ra tổn thất của từng quyền lợi bảo hiểm. Để giúp các bạn hiểu rõ hơn về tổn thất riêng này, chúng tôi sẽ đưa ra 1 ví dụ cụ thể như sau: Trong quá trình vận chuyển, không may hanfg hóa bị dính mưa hoặc dính nước biển làm cho chúng bị mốc, bị hỏng thì chính chủ hàng hóa phải là người chịu trách nhiệm hoặc họ sẽ đòi bồi thường từ chính công ty bảo hiểm chứ không được phân bổ trách nhiệm này cho chủ tàu hoặc các chủ hàng khác. Trường hợp này, chủ hàng hóa đang phải chịu một tổn thất riêng do yếu tố thiên nhiên gây nên.
Tổn thấy chung ( General average ) ; Là những thiệt hại xảy ra do những chi phí hay sự hy sinh cố ý của những người trên tàu với mục đích cứu tàu, cứu hàng hóa khỏi tai nạn trong hành trình chung trên biển. Để được xếp vào tổn thất chung, có 2 nguyên tắc như sau:
Nguyên tắc 1 : Mục đích của sự tổn thất chung là vì sự an toàn chung của chủ tàu và hàng hóa đang được lưu thông trên biển.
Nguyên tắc 2 : Những chi phí phát sinh để tránh hiểm họa cho tàu hoặc cho hàng hòa mặc dù những chi phí ấy không thực sự cần thiết cũng được tính là tổn thất chung.
Tổn thất chung được chia làm :
+) Hy sinh tổn thất chung : những chi phí phát sinh hoặc những thiệt hại tính ra do những hậu quả trực tiếp của hành động tổn thất chung. Ví dụ như, trong trường hợp tàu bị nghiêng, buộc chủ tàu phải quyết định vứt hàng hóa xuống biển để cứu tàu, do vậy toàn bộ số hàng hóa bị vứt xuống biển chính là chi phí hy sinh tổn thất chung.
+) Chi phí tổn thất chung: Là chi phí phải trả cho người thứ 3 trong trường hợp cứu tàu hoặc chi phí để giúp tàu thoát nạn trong hành trình trên biển. Ví dụ như chi phí để tài ra vào cảng lánh nạn, chi phí lưu kho bãi tại cảng lánh nạn, chi phí sửa chữa tàu, chi phí nhiên liệu bị tăng thêm….
1.2 Tổn thất toàn bộ ( total loss) :
Tổn thất này được đưa ra khi mức hư hại của hàng hóa lên đến 100%, đây là mức tổn thấy cao nhất của đối tượng bảo hiểm. Tuy nhiên, trường hợp tổn thất này lại gây ra rất nhiều khó khăn cho các nhà bảo hiểm. Làm thế nào dể xác định được 100% hàng hóa bị tổn thất? Làm thế nào để không có hiện tượng trục lợi bảo hiểm? Vì vậy, tron tổn thất toàn bộ người ta chia ra làm 2 loại :
Tổn thất toàn bộ thực tế ( Actual Total Loss) : Là đối tượng bảo hiểm đã bị phá hủy hoàn toàn hàng hóa, hư hỏng nặng ở mức nghiêm trọng, hàng hóa không thể sử dụng được nữa :
+ Trong trường hợp cháy nổ, thối rữa, rơi vỡ, hàng hóa bị hư hỏng hoàn toàn.
+ Một số hàng hóa như kính bị vỡ, gạo bị mốc, xi măng ẩm đều không còn giá trị sử dụng.
+ Hàng vẫn sử dụng được nhưng bị mất khả năng sở hữu hoặc có thể lấy lại được nhưng chi phí quá cao : hàng chở trên tài bị chìm, hàng bị cướp biển, chủ hàng bị tước quyền sở hữu đối với hàng hóa…..
+ Hàng chở trên tàu bị mất tích.
Tổn thất toàn bộ ước tính ( Constructive Total Loss) : Khi hàng hóa không thuộc vào loại hàng hóa được hưởng tổn thất ước tính ở trên. Trong luật bảo hiểm hàng hải năm 1906 cho người được bảo hiểm ở quyền này, do một rủi ro nào đó bảo hiểm trong hợp đồng bảo hiểm và người được hưởng bảo hiểm không thể tiếp tục hành trình giao hàng tại điểm đến như quy định thì người được bảo hiểm được lựa chọn giữ việc từ bỏ hàng hóa hay tiếp tục. Khi ấy, người được bảo hiểm sẽ yêu cầu tính toán đòi bồi thường tổn thất thực tế ước tính.
